GÜÇLÜ OLANIN SIRRI

            Doğada bulunan bütün kuvvetler, dört temel kuvvetten oluşur, aslında. Kütle çekim kuvveti, elektromagnetik kuvvet, zayıf çekirdek kuvveti ve güçlü çekirdek kuvveti. Temel kuvvetlerin varlığı için bir yorum yok ama evren bu güçler sayesinde bizim için yaşanabilir kılınmıştır. çünkü tüm evreni tutan, yani düzeni tutan kuvvetlerdir, bunlar. Bizim uygulayabileceğimiz en büyük kuvvet zayıf çekirdek kuvvetidir. Mesela atomu arasındaki van  der waals bağlarının koparılarak cismin şekil değiştirmesi gibi. Kuvvetler enerji gibi birbirlerine dönüşemezler. Zayıf çekirdek kuvveti, güçlü çekirdek kuvvetine dönüşemez. O gücün bir sınırı vardır ve daha ileriye gidemez. Yani kendilerini en güçlü hissedenler, güçlü çekirdek kuvvetinin daha güçlü olduğunu bilmezler.
         

           Güçlü çekirdek kuvveti, en güçlü ve en karmaşık kuvvettir. Çekirdekte meydana gelen bu dev güç, parçacık etkileşiminden doğar. Mesela çekirdeğe yaklaştıkça kuvvetler büyür, tıpkı yer çekimi gibi. İşte çekirdeğin içinde bulunan parçacıkların etkileşimi de en büyük olur. Füzyon ve fisyon bunlara örnek fakat big bang teoreminde ortaya çıkan enerji, bu güçlü çekirdek kuvvetinden kat kat daha güçlüdür. Zaten big bangın teorem kalmasının temel nedeni budur. Bu yüzden deneyler yapılır. Enerji güçtür ve bu güç eğer elde edilirse en güçlü odur. Herkes bu gücü elde etmek ister.

           Atom çekirdeğinin kararsız olmasından sorumlu olan zayıf çekirdek kuvvetidir. Bunun anlamı, doğadaki maddelerin bu kadar çeşitli olmasının sebebi olan bileşiklerin oluşumu. Bu tabi zayıf kuvvetin zayıf değil de ne kadar güçlü olduğunu kanıtlıyor. Örneğin bir kağıdı yırtmak ne kadar kolaydır ama oksijen ve hidrojenden su elde etmek ise zordur. Oysa ikisi de zayıf çekirdek kuvvetinin eseri. Zayıf çekirdek kuvvetine göre kuvvet her parçacığı evrensel bir şekilde etki eder ve şiddeti her parçacık için aynıdır. Kuvvetin menzili çok kısa ve güçlü çekirdek kuvvetine göre kat kat daha zayıftır. Çekirdek içerisinde bir arada tutucu güce karşı çıkarak, bazı nükleer parçalanmalara izin verir.

           Günümüzde zayıf çekirdek kuvvetiyle gücü aynı olması ispatlanmış kuvvet elektromagnetik kuvvettir. Bu yüzden günümüzde dört temel kuvvet değil üç temel kuvvetten söz edilir. Elektromagnetik kuvvet, elektrik ve manyetik kuvvetlerin bileşkesidir. Elektrik yüklü parçacıklar arasında oluşan bu kuvvet sınırsız menzillidir. Bu yüzden manyetik alanın yıldızlar arası etkisi vardır. Ancak kütle çekim kuvvetinden çok daha kuvvetlidir. Bu yüzden günlük hayatta pek çok yerde kullanırız. Mesela sürtünme olayı elektromanyetiktir. Elektrik yükü üzerine evrensel bir şekilde etki eder. Oysa kütlesi sıfıra yakın bir değerdir elektrik yükünü sağlayan parçacığın. Bu kadar küçük bir parçacığın bu kadar gücü olması ilginçtir. Elektronları atomun yörüngesinde tutan bu kuvvettir.

           Son olarak gücü diğer kuvvetlere göre oldukça zayıf olan kütle çekim kuvvetidir. Ancak uzun menzilde diğerlerine oranla ön plana çıkar. Genelde fiziksel olayların sebebidir. Klasik Mekaniğinde kullanılan kuvvettir. Kütle çekim kuvveti yüklü yüksüz tüm parçacıklara etki eder. Bu durum onu elektromanyetik kuvvete karşı üstün getirebilir ve kütlü çekim kuvveti emilmez, yani kalıcıdır. Bir cismin ağırlığı ona etki eden kütle çekim kuvvetidir. Bir cismi hareket ettirebilmek için bu kuvvet uygulanmalıdır, yani insanların uyguladığı kuvvet ve bu kuvvet yerin merkezine olan uzaklığına bağlıdır.

           Güçlü olanı, sadece doğanın belirleyeceği bu savaşlarda bizim sadece toz parçacığı kadar gücümüz vardır. Bu yüzden güçlünün kimin olacağına karar vermek ve bunun için savaşmak çok saçmadır. Çünkü güçlüyü belirlemek için savaşılmaz, gücü elde etmek için savaşılır.
                                                                                                      Adnan KÖROĞLU